E-Ticaret firmaları için ürün tedarik zinciri günümüzde yönetilmesi zor bir süreçtir. Şuan ki günümüzde firmalar arasında artan rekabet nedenlerinden dolayı daha fazla kişiye ürün pazarlamak ve ürünlerinin kendileri için maliyetini en az seviyeye indirmek istemektedirler.
Bu sebepten dolayı işletmelerin ve müşterilerinin istediği miktarda olan ürünleri üretmesi ve bunu zamanında ulaştırması gerekmektedir. Bundan ötürü gereksinimlere bağlı olarak Tedarik Zinciri Yönetim kaynağı oluşmuştur.
Tedarik zinciri yönetimi, dolayısıyla sürekli olarak geliştirilmesi gerekmektedir. Yenilik ve değişime açık olan dinamik bir yapıya sahiptir. “SCOR” yani Tedarik Zinciri İşlemleri Referans Modeli işletme işlerini yapan yöneticilerine yol gösterici olmakta olan bir kurumdur.
Tedarik Zinciri İşlemleri Referans Modeli tedarik zinciri yönetiminde, müşterilerinin talepleri üzerine kendisine teslimi sürecinde her türlü aşamaya bağlantılı olan bütün faaliyetleri içerir. Model işletmeler arasında sıkça kullanılan standart bir yöntemdir. “SCOR” modelinde beş süreç yer almaktadır.
İçindekiler
SCOR Modeli 5 Temel Süreç
- Planlama
- Kaynak Süreci
- Yapma / Üretim Süreci
- Teslim Süreci
- Geri Dönüş Süreci
Tedarik Zinciri Yönetimi Ne Demektir?
Tedarik Zinciri Yönetiminde tedarik zinciri malzeme ve parçaların temel olarak hammadde hallerinden ürüne dönüşmekte olan sürecin, geri dönüşümde dahil olmak üzere ele alınmasıdır. Bunun yanı sıra ürünlerin tedarikçiler, üreticiler, toptancılar, dağıtımcılar, perakendeciler ve ürünün kullanıcısı bununla beraber tüketiciye kadar geçen döngüdeki olan ilişkileri ve bağlantıları bulunduran sistemdir.
Ürün Tedarik Zinciri
Tedarik Zinciri Bileşenleri
Tedarik zinciri bileşenleri ise aktörler, faaliyetler ve kaynaklar başlığı altında olmak üzere üçe ayrılmaktadır.
Aktörler
Tedarik zinciri içerisinde bulunan kişi veya gruplardır. Bundan dolayı zincirdeki kontrolü sağlamaktadır.
Aktörler içerisinde:
- Üretici / İmalatçılar
- Tedarikçiler
- Müşteriler
- Distribütörler / Toptancılar
- Perakendeciler
- Depolar
- Hizmet Sağlayıcıları
Kaynaklar
Somut, soyut ve insan olan varlıklarını kapsar. Bu kaynaklar ise birbirleri ile bağımlı veya bağımsız olabilir. Kaynaklara örnek olarak ise bilgi, malzeme, finansal ve insan gibi kaynaklar verilebilir.
Faaliyetler
Bu konu başlığında ürün dönüşüm işlemlerini, ticari işlemleri, zincir içerisinde bulunan döngüleri kapsar. Faaliyetler ise kaynakları birbirine bağlar. Kaynakların değiş ve tokuşunda yer alır. Faaliyetlere örnek olarak ise Planlama, Kaynak sağlama, Üretim/imalat ve Hizmet/servis faaliyetlerini söyleyebiliriz.
Tedarik Zinciri Yönetimi Süreçleri
Tedarik zincirini yönetiminin asıl amacı yüksek kaliteli ve bunun yanı sıra düşük maliyetli olan ürünleri üretmektir. Bu yüzden bütün üretimin kalitesi ve hataları, yönetimdeki bulun tüm süreçlerden kaynaklanmaktadır. Bu süreçler ise talep ve sipariş yönetimi, planlama, stok yönetimi, depo yönetimi ve sevkiyat olarak adlandırılmaktadır.
Talep ve Sipariş Yönetimi
Talep ve Sipariş yönetiminde ki asıl amaç müşterinin siparişlerini hızlı bir şekilde kendisine ulaştırılmasıdır. İşletim ve üretim imkânlarını müşterinin bütün ihtiyaçlarına göre dengelemeye çalışmalıdır. Bundan dolayı müşterilerin taleplerini tedarik zincirindeki en üst tabakalara geçişini öncelikle hızlandırmak için müşterilerin kendilerine ait ortak bilgiler havuzda toplanmalı bununla beraber altyapı oluşturmalıdır. Bundan ötürü iyi bir sipariş yönetimi ise şöyle olmalıdır: Siparişin kabulünü, teslimini ve siparişin bedelini tam anlamıyla kapsamalıdır.
Satın Alma Yönetimi
Satın alma yönetimi; bütün ürünlerin kaliteli ve uygun maliyetli olarak elde edilmesini sağlar. Bu işletmelerin satın alma prensipleriyle beraber müşteri şirketlerinin satın alma prensipleri ile uyumlu olmalıdır. Tedarikçi performanslarında takibinin iyi yapılması gerekmektedir. Bundan dolayı tedarikçi ile işletme arasındaki hızlı ürün ulaşımı sağlanmalıdır. Ayrıca satıcı firmanın, kendi malları için işletme deposunda yönetebileceği iyi bir alt yapı sistemi oluşturmalıdır.
Satın Alma Yönetimi
Satın alma yönetimindeki ürünlerin kaliteli ve uygun maliyetli bir şekilde elde edilmesini sağlar. Bu işletmelerin satın alma konusundaki prensipleri ile müşteri şirketlerinin de satın alma prensipleri birbirleri ile uyumlu olmalıdır. Tedarikçi performanslarının yapılacağı takibinin iyi yapılması ve tedarikçiyle beraber işletme arasında entegre ve hızlı ürün ulaşımı sağlanmalıdır. Bundan dolayı satıcı firmanın, kendi mallarını bu işletme deposunda yönetebileceği bir alt yapı sistemi oluşturmalıdır.
Depo Yönetimi
Depo yönetiminde stokların uygun şartlarda olması ve uygun maliyetlerde saklanabilmesini iyi bir şekilde sağlayan süreci yönetir. Bundan ötürü bir ürünün nerede depolanacağıyla ilgili ve depodan sevkiyat süreciyle beraber tedarik zincirinin önemli bir bölümüdür. Bu depo yerleşimi ürünün kişiye özgü özelliklerine uygun olmasıyla beraber ve o ürünün zarar görmeyecek bir şekilde sevkiyatı yapılmalıdır.
Üretim Yönetimi
Üretim yönetiminde tedarik zincirinin işletmenin kendisi tarafından yapılan en önemli sürecidir. Malzemenin ve bununla beraber hammaddelerin doğru araçlarla, iyi bir performansla ve düşük bir fireyle beraber ürüne dönüşümünü yönetir. Müşteri istekleri üzerinde üretim parti büyüklüklerini ve bununla beraber ürünü hazır etme zamanını planlar.
Sevkiyat ve Dağıtım Yönetimi
Sevkiyat ve dağıtım yönetimiyle beraber satışa hazır ürünün depolardan alınarak, müşterilerin istedikleri yerlere dağıtım sürecini yönetir. Sevkiyat yapılmadan önce planlamasının otomatik olmaksızın sistem üzerinden teyit edilerek kontrolü sağlanmalıdır. Dolayısıyla bu sevkiyat ve dağıtım performansı ile beraber sürekli ölçülmeli ve iyileştirme çalışmaları yapılmalıdır.
Tedarik Zinciri Yönetiminin Faydaları
- Öncelikle müşteri memnuniyetini sağlar.
- Üretimin devamlılığını ve kalitesini arttırır.
- Teslimat performansını iyileştirir.
- Değişen rekabet koşullarına uyumlu kolaylaştırır.
- Toplam maliyetlerde tasarruf sağlar.
- Siparişlerin en iyi şekilde oluşmasında rol alır.
- Müşteri talep ve isteklerini daha iyi tahmin etmeyi sağlar.
Etkin Bir Tedarik Zinciri İşletmelere Neler Kazandırır?
Etkin Tedarik Zinciri Yönetimi ile beraber işletmelerin pazarlama ve üretimiyle ilgili ilişkili faaliyetlerini olumlu yönde etkilemektedir. Ayrıca daha fazla müşteri memnuniyetiyle birlikte daha çok karlı ve daha çok düşük maliyetlerle birlikte verimli bir ürün üretimini sağlayacaktır.
Tedarik zincirinin etkin bir biçimde olarak yönetilmesi işletme yönünden ve açısından önemlidir.
Çünkü:
- Üretimin devamlılığını sağlar.
- Toplam maliyetleri azaltarak kâr oranını artırır.
- İşletmenin para, mal ve bilgi akışını yönetebilir konuma gelir.
